Evi tutma heyecanıyla veya emlakçının "prosedür bu" baskısıyla imzaladığınız o "tarihi boş" kağıt, yarın sizi sokağa atabilir. Ev sahiplerinin en büyük kozu olan "Tahliye Taahhütnamesi", doğru kullanıldığında kiracıyı 1 ayda tahliye edebilirken; yanlış (tarihsiz veya eş rızası olmadan) alındığında geçersiz hale gelir. Yargıtay'ın "Boş kağıda imza atan, sonucuna katlanır" ilkesini, aile konutu kalkanını ve 1 aylık hak düşürücü süreyi bu yazıda inceledim.
Zorlu bir ev arama sürecinden sonra bütçenize ve gönlünüze göre bir ev buldunuz. Emlakçı ofisinde kira kontratını imzalıyorsunuz. O sırada önünüze bir kağıt daha konuyor: "Tahliye Taahhütnamesi".
Ev sahibi veya emlakçı; "Bu formalite, kirayı düzenli ödersen işleme koymayız, tarih kısmını boş bırakalım, sen imzanı at yeter" diyor. Siz de evi kaçırmamak için imzayı atıyorsunuz.
İşte o an, kendi tahliye fermanınızı imzaladınız.
Türk Borçlar Kanunu'na (TBK) göre kiracıyı evden çıkarmak çok zordur (10 yıl kuralı vb.). Ancak geçerli bir Tahliye Taahhütnamesi, ev sahibinin elindeki "Joker" karttır. Hiçbir sebep göstermeden sizi kapının önüne koyabilir.
Tahliye taahhütnamesi; kiracının, belirli bir tarihte evi kayıtsız şartsız boşaltacağını yazılı olarak beyan etmesidir.
Eğer bu belge hukuka uygunsa, kira süresi bittiğinde ev sahibi; "Oğlum gelecek", "Kendim oturacağım" gibi bahanelere ihtiyaç duymadan, doğrudan icra yoluyla sizi tahliye edebilir. Mahkeme süreci yıllar değil, aylar sürer.
Burada çok ince bir hukuki detay vardır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'na göre; kiracının evi tutmak için baskı altında imzaladığı (kira sözleşmesiyle aynı tarihli) taahhütnameler GEÇERSİZDİR.
Taahhütnamenin geçerli olması için;
Yani; anahtarı aldınız, eve yerleştiniz, üzerinizdeki "evi tutamama" baskısı kalktı. İşte bu noktadan sonra (örneğin 1 ay sonra) imzalarsanız geçerlidir. Kontratla aynı gün imzalanan taahhütname, "irade sakatlığı" nedeniyle iptal edilebilir.
Kiracıların en çok düştüğü tuzak budur: "Ben imzalarken tarih kısmı boştu, ev sahibi sonradan kafasına göre tarih doldurmuş."
Maalesef bu savunma sizi kurtarmaz. Yargıtay'ın yerleşik ve sert bir içtihadı vardır:
"Belgeyi boş olarak imzalayan kişi, o belgenin sonradan doldurulacağını bilir ve sonucuna katlanır."
Yani siz boş kağıda imza attıysanız, ev sahibi oraya istediği tahliye tarihini (örneğin kiranın 5 kat arttığı dönemi) yazabilir ve siz "Ben o tarihte anlaşmamıştım" diyemezsiniz. Hukuk, "İmza atmasaydın" der.
Madalyonun diğer yüzüne, ev sahiplerine bakalım. Elinizde geçerli, tarihli bir taahhütname var. Kiracı çıkmıyor. Ne yapacaksınız?
Taahhütnamede yazan tahliye tarihi geldiğinde, 1 ay içinde harekete geçmek zorundasınız.
Eğer bu 1 aylık süreyi geçirirseniz, elinizdeki o güçlü belge çöp olur. Sözleşme otomatik olarak 1 yıl uzamış sayılır.
Eğer kiralanan yer "Aile Konutu" ise (yani eşinizle birlikte yaşıyorsanız), taahhütnamede her iki eşin de imzasının olması şarttır.
Sadece kocanın imzaladığı taahhütname ile ev sahibi tahliye işlemi yaparsa; eşi (kadın) mahkemeye başvurup "Bu ev aile konutudur, benim rızam ve imzam yoktur" diyerek tahliyeyi durdurabilir. Bu, kiracılar için son çıkış kapısıdır.
Kira hukuku, taktik savaşına dönmüş durumdadır.
Bir kağıt parçası deyip geçmeyin, o kağıt bir ailenin barınma hakkını veya bir mülkün getirisini belirler.
Av. Sami IŞILAK Hukuk & Danışmanlık (Bu metin bilgilendirme amaçlıdır, hukuki tavsiye niteliği taşımaz. Detaylı bilgi için iletişime geçebilirsiniz.)