Avukat Sami Işılak Logo
Vergi Hukuku

Vergi ve Ceza İhbarnamesi Geldiğinde Yapılacak En Büyük Hata: "Hemen Gidip Uzlaşalım"

1 Aralık 2025·Avukat Sami IŞILAK

Vergi dairesinden gelen sarı zarf ve içindeki "Vergi Ziyaı Cezası", her işletme sahibinin kâbusudur. Genellikle ilk refleks "Hemen uzlaşalım, devletle ters düşmeyelim" olur. Ancak unuttuğunuz bir şey var: Uzlaşmak, suçu kabul etmektir. Vergi müfettişlerinin yazdığı raporların "kutsal metin" olmadığını, varsayımlara dayalı cezaların mahkemelerden nasıl döndüğünü biliyor musunuz? Uzlaşma masasında "cüzi indirimler" için yalvarmak yerine, haklı olduğunuz davada borcun tamamını sildirmek mümkün olabilir. Vergi hukukunda "30 Günlük Süre" kuralını ve stratejik karar verme sürecini bu yazıda anlattım.

vergi-ve-ceza-ihbarnamesi-geldiginde-yapilacaklar

Sarı Zarfı Aldığınız O An

İşyerinize veya e-tebligat sisteminize Vergi Dairesi'nden bir bildirim düştü. Konu: Vergi İnceleme Raporu ve ekinde yüklü miktarda Vergi Ziyaı Cezası + Gecikme Faizi.

Eliniz ayağınız titredi, muhasebecinizi aradınız. Genellikle duyacağınız ilk tavsiye şu olur: "Beyefendi/Hanımefendi, devletle kavga olmaz. Uzlaşma talep edelim, cezayı düşürürler, öder kurtuluruz."

Bu tavsiye, her zaman doğru değildir. Hatta bazen, kazanabileceğiniz bir davayı henüz başlamadan kaybetmeniz demektir.

Çünkü "Uzlaşma", hukuken "Ben bu suçu işledim, pazarlık yapalım" demektir. Uzlaşma tutanağını imzaladığınız an, artık o vergi borcuna karşı dava açma hakkınız ebediyen biter. Peki ya vergi müfettişi raporu hatalı yazdıysa? Ya ortada somut delil yoksa?

1. Vergi Müfettişi "İlah" Değildir, Hata Yapabilir

Türkiye'de vergi incelemelerinin büyük bir kısmı "varsayımlara" dayanır. Vergi Usul Kanunu (VUK) Madde 3, "Vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır" der. Ve Madde 134'e göre inceleme, "ödenmesi gereken vergiyi doğruluğu ile tespit etmek" içindir.

Ancak uygulamada şunları sıkça görüyoruz:

  • Somut bir banka kaydı veya belge olmadan, sadece "sektör ortalamasının altındasın" denilerek ceza kesilmesi (Randıman İncelemesi hataları).
  • Sahte fatura (naylon fatura) kullandığı iddia edilen bir firmadan mal aldığınız için, sizin de "bilerek" yaptığınızın varsayılması.
  • İfadesi alınan kişilerin beyanlarının yanlış yorumlanması.

Eğer elinizde ticari defterleriniz, irsaliyeleriniz ve ödeme dekontlarınız sağlamsa; müfettişin "Kanaatimce vergi kaçırılmıştır" demesi mahkemede yetmez. Mahkeme "Somut delil nerede?" diye sorar.

2. Uzlaşma Masası: Kurtuluş mu, Teslimiyet mi?

Uzlaşma komisyonları eskiden cezaların %80-90'ını siliyordu, bu yüzden mantıklıydı. Ancak son dönemde Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın politikaları gereği, uzlaşma oranları çok düştü. Artık sembolik indirimler yapılıyor.

Şunu unutmayın: Uzlaşmada sadece "Ceza" üzerinde pazarlık yapılır, "Vergi Aslı" (Ana Para) üzerinde pazarlık yapılmaz. (Çok istisnai haller dışında).

Eğer siz, hiç ödememeniz gereken haksız bir vergiyle karşı karşıyaysanız, neden "azıcık indirim" için suçlamayı kabul edesiniz? Dava açtığınızda ve kazandığınızda, hem vergi aslından hem de cezasından tamamen kurtulma şansınız vardır.

3. Kritik Süre: 30 Gün

Vergi/Ceza ihbarnamesi size tebliğ edildiği tarihten itibaren 30 gün içinde karar vermelisiniz:

  1. Ya "Uzlaşma" talep edeceksiniz.
  2. Ya da Vergi Mahkemesinde "İptal Davası" açacaksınız.

Bu süreyi kaçırırsanız, borç kesinleşir ve ödeme emri gelir. Artık "Haksızdı" deme şansınız kalmaz, haciz işlemleri başlar.

4. "Dava Açarsam Bana Takarlar mı?" Korkusu

Mükelleflerin en büyük korkusu: "Şimdi dava açarsam, vergi dairesi beni mimler, sürekli denetler, iş yapamaz hale gelirim."

Bu, tamamen yersiz bir şehir efsanesidir. Vergi daireleri binlerce dosyayla uğraşır ve kimseyle şahsi husumet gütmez. Tam tersine, hakkını hukuki yolla arayan, defter ve belgeleri sağlam mükellef, "kolay lokma" olmadığını gösterir.

Vergi Mahkemeleri, idarenin keyfi işlemlerini denetlemek için vardır ve kararların büyük bir kısmı (özellikle usul hatalarında) mükellef lehine sonuçlanmaktadır.

Sonuç : Stratejinizi Belirleyin

Vergi cezası geldiğinde panik yapıp hemen "uzlaşma" butonuna basmayın. Önce şu soruları sorun:

  • Müfettişin iddiası somut delile mi dayanıyor, yoksa varsayıma mı?
  • Defter ve belgelerim bu iddiayı çürütmeye yetiyor mu?
  • Uzlaşsam bile çıkacak rakamı ödeyebilecek miyim?

Cevabınız "Ben haklıyım" ise, yargı yoluna gitmekten korkmayın. İyi bir dava dilekçesi, sizi iflastan kurtarabilir.


Av. Sami IŞILAK Hukuk & Danışmanlık (Bu metin bilgilendirme amaçlıdır, hukuki tavsiye niteliği taşımaz. Detaylı bilgi için iletişime geçebilirsiniz.)